eHealth
Missie voor thuistechnologie bij dementie
De week van dementie ligt al weer even achter ons. Het onderwerp dementie staat steeds hoger op de agenda. Er is een Deltaplan Dementie opgesteld, waarin het samenwerken aan betere dementiezorg en een dementievriendelijk Nederland centraal staan. Wat achterblijft is de aandacht voor de ondersteuning die thuistechnologie kan bieden. Er kan zoveel meer!
Vertrouwd maken met thuistechnologie als het nog kan
Juist in de beginfase van dementie is er meer mogelijk aan ondersteuning met technologie, omdat mensen met dementie eenvoudige handelingen dan nog kunnen aanleren. Een recent voorbeeld bij ZuidZorg was een kleine proef met de inzet van de Medido bij twaalf cliënten met beginnende dementie. Het lukte hen allemaal om met de Medido om te leren gaan. Naast minder medicatiefouten, zorgde de inzet van Medido voor een grotere zelfstandigheid en vrijheid.
Ontzorgtechnologie voor de mantelzorger
Een mooi voorbeeld van wat er mogelijk is, is de inzet van leefstijlmonitoring. Sensoren in huis signaleren ongebruikelijke situaties en de mantelzorger heeft op afstand altijd inzicht in de situatie. Het geeft een hoop rust om te weten dat alles OK is, in plaats van continu in onzekerheid te zitten over de situatie. Een casemanager dementie verzuchtte laatst nog dat de stress van mantelzorgers vaak aanleiding is voor opname in het verpleeghuis, zeker nu de thuiszorg minder vaak komt. Lees er meer over in de business case van Vilans.
Iedereen krijgt er mee te maken
De uitdaging van dementie is enorm. Een op de vijf mensen in Nederland krijgt dementie, de overgrote meerderheid van hen (70%) woont thuis, waarvan een groot deel (40%) alleenstaand. Hoe zorgen we er nu voor dat ondersteuning met thuistechnologie voor mensen met dementie en hun mantelzorgers geen toekomstmuziek blijft?
B2B-route: start met enthousiaste casemanagers
Casemanagers dementie zijn goud waard voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Uit recent onderzoek van VUmc blijkt dat mensen een stabielere kwaliteit van leven houden als zij ondersteund worden door een casemanager. Daarbij is hun inzet ook nog eens kostenbesparend. De praktijk wijst wel uit dat het werken met technologie geen vanzelfsprekendheid is voor veel casemanagers.
Technologiediensten maken vaak amper deel uit van hun arsenaal aan oplossingen voor dagelijkse problemen. Het is dan ook zaak bij de introductie van innovatieve diensten te beginnen met casemanagers die enthousiast zijn. Casemanagers zijn vaak in een vroeg stadium van het ziekteproces betrokken, ver voordat er fysieke zorg aan huis komt. Samen met huisarts, praktijkondersteuner en wijkverpleegkundige kunnen zij veel betekenen in deze fase.
B2C-route: investeer in marketing
Gebruik van technologiediensten in de vroege fase van dementie zou ook gebaat zijn bij een laagdrempelig aanbod op de consumentenmarkt met een effectieve marketingaanpak. De uitdaging is weliswaar groot, want hoe bereik je de doelgroep voor diensten waarvoor mensen niet gewend zijn zelf te betalen? Er is nog een wereld te winnen als het om marketing gaat. Innovatieve diensten zijn nu vaak verstopt op websites van zorgaanbieders, omdat sites niet vanuit de vraag van de cliënt, maar rond het aanbod zijn opgebouwd. Misschien komt het daardoor dat de onlangs verschenen eHealth meetlat Brabant niet volledig is. De meetlat is gemaakt op basis van diensten op de website van zorgaanbieders, maar daar is veel moois onvindbaar.
De tijd lijkt er rijp voor. Uit een recent Philips onderzoek Future Health Index blijkt dat ‘patiënten’ zich meer bewust zijn van de mogelijke voordelen van technologie. Belangrijkste reden voor deze positieve houding is dat ouderen nieuwe technologie als manier zien om langer zelfstandig te kunnen zijn en langer in hun huidige woning te kunnen blijven wonen (zie ook de Monitor Ouderen en technologie van Motivaction). Ouderen die positief staan tegenover zorgtechnologie noemen ‘een veilig gevoel’ en ‘het geschikt maken van de woning voor mijn oude dag’ als belangrijkste redenen. In een recent onderzoek onder ruim 300 leden van ZuidZorgExtra werden we positief verrast door de betaalintentie van kwetsbare ouderen. Bijna de helft van de ouderen gaf aan een substantieel bedrag per maand te willen betalen voor een eHealth-dienst. De vraag blijft natuurlijk wat mensen daadwerkelijk doen en daar kom je maar op 1 manier achter.
Gewoon doen
We kunnen nog jaren wachten tot alle seinen op groen staan en:
- Financiering is geregeld door overheid en zorgverzekeraars. Maar mensen die dagelijkse stress en zorgen hebben, willen nú een oplossing en zijn bereid daarvoor te betalen.
- Technologie perfect is. Maar innovaties gaan nu eenmaal sneller als er meer gebruikers zijn, waardoor inzicht ontstaat in wat wel en niet werkt voor mensen.
- Alle mensen eraan toe zijn. Maar het begint met enthousiastelingen. In de jaren ’90 hoefde niemand een mobiel en dankzij early adopters zijn we allemaal de voordelen gaan ervaren.
Hulde aan de voorlopers die de onvermijdelijke weg zijn ingeslagen en niet met de vinger wijzen naar de ander (overheid, zorgverzekeraar). Het is zaak waar dat kan verantwoordelijkheid te nemen en ervaring op te doen met nieuwe manieren van werken. Een mooi voorbeeld waar we zelf bij betrokken zijn, is de grootschalige inzet van leefstijlmonitoring bij mensen met dementie, inclusief een onderzoek naar de effecten voor cliënten en mantelzorgers. Hier lees je er meer over.
Yvonne Koks en Colette de Vries werken aan innovaties in de zorg en hebben samengewerkt in een project rond leefstijlmonitoring van Philips, ZuidZorg en Cordaan.